"Gerçeküstü farklılıklar": Kadın futbolunun geri kalanının Avrupa Şampiyonası'na neden kıskançlıkla baktığı

Bu yılki WAFCON'da stadyumların dolu olması bir istisna. IMAGO/Shengolpixs

Brezilya kaptanı Kerolin gergindi. "Bütün dünya değişiyor ve burada kimsenin umurunda değil. Bu imkansız," diye çıkıştı, milli takımı Bolivya'yı 6-0 yenen 25 yaşındaki oyuncu. Kadınlar Avrupa Şampiyonası'nın Güney Amerika versiyonu olan Copa America Femenina'da , bu zafer Selecao'yu yarı finallere büyük bir adım daha yaklaştırdı. Ancak sonrasında Brezilyalılar arasında pek de rahat bir ruh hali belirtisi yoktu. Bunun yerine öfke, hayal kırıklığı ve hüsran vardı.

Bunun sebebi sahada değil, saha dışında yaşanmıştı. Ve tam da sahada yaşanması gereken buydu. Brezilyalı ve Bolivyalı oyuncuların maç için ısınmak isteyeceği yer tam da burasıydı; ev sahibi federasyon CONMEBOL ise sahanın aşırı yüklenmesi endişesiyle buna izin vermemişti. Sonuç: Sosyal medyada dolaşan videoların da gösterdiği gibi , her iki takım da sadece birkaç metrekarelik ortak bir kapalı alanda ısınmak zorunda kaldı. Brezilyalı orta saha oyuncusu Ary Borges, "her amatör turnuvada daha iyi yönetilen" bir organizasyondan şikayetçiydi.

Bu tür gelişmeler, mevcut Kadınlar Avrupa Şampiyonası'nda neredeyse düşünülemez görünüyor. İsviçre'deki Avrupa Şampiyonası o kadar profesyonelce düzenlenmiş, iyi organize edilmiş ve o kadar yüksek ilgiyle karşılanmış ki, kadın futbolunun karşı karşıya olduğu küresel sorunları gözden kaçırmak çok kolay. Ancak bu sorunların boyutu, Avrupa Şampiyonası'na paralel olarak düzenlenen iki kıta turnuvasında açıkça görülüyor: Güney Amerika Copa America Femenina ve Kadınlar Afrika Uluslar Kupası (WAFCON).

Kadın futbolunun Afrika ve Güney Amerika'da muazzam bir ilerleme kaydettiği tartışmasız. WAFCON ev sahibi Fas, kadın futboluna ayırdığı bütçeyi on kat artırarak 65 milyon ABD dolarına çıkardı ve Copa America ev sahibi Ekvador, kadın futbolu için ilk yüksek performanslı pivotunu tanıttı. Brezilya kadın milli takımı, onlarca yıldır Dünya Kupaları'nda göz ardı edilemeyecek bir güç oldu ve Kolombiya ile Arjantin de futbol gelişimlerinde giderek daha fazla ilerleme kaydediyor. Arjantinli orta saha oyuncusu Flor Bonsegundo, "Eskiden rol modelimiz Messi ve Riquelme'ydi. Şimdi kızlar da biz olduk ve bu harika bir şey," diyor.

Bu durum, Afrika ve Güney Amerika kadın futbolunun hâlâ karşı karşıya olduğu birçok sorunu göz önünde bulundurmayı daha da acı hale getiriyor. Bu yılki WAFCON'da, planlama süreci bile tam bir karmaşaydı: Turnuvanın aslında geçen yıl yapılması planlanmıştı, ancak Zambiya ve Nijerya'nın Olimpiyatlara katılımı bu durumu engelledi. Planlanan başlangıç tarihinden sadece birkaç hafta önce ve büyük halk protestolarının ardından, ev sahibi kuruluş CAF, turnuvayı bir yıl erteleyerek Temmuz 2025'e aldı; bu da birçok Afrika takımının bir buçuk yıldan uzun süredir hiçbir resmi müsabakada mücadele edememesine neden oldu.

Eleme turunun tamamlanmasından on dokuz ay sonra, turnuva nihayet 5 Temmuz'da başladı. Maçlar neredeyse her zaman neredeyse boş stadyumlarda oynandı ve ev sahibi Fas'ın oynadığı tek maç sürekli dolup taştı. WAFCON, sadece halk arasında değil, kraliyet ailesinin de kadın futboluna yaptığı büyük yatırımın ardından turnuvayı kazanmaktan başka bir şey beklemediği bildiriliyor. Fas, Cumartesi günü finalde Nijerya ile karşılaşacağı için, bu başarıya bir galibiyet uzaklıkta.

Kuzey Afrikalılar, son WAFCON'da finale kadar yükselmiş, ancak Güney Afrika'ya kıl payı yenilmişlerdi. Son şampiyon ise bu yılki turnuvada daha zorlu bir mücadeleyle karşı karşıyaydı: Kendi federasyonlarından aldıkları ödenmemiş borçlar nedeniyle Güney Afrikalı oyuncular turnuva öncesinde greve gitmek zorunda kalmış ve eski şampiyonların spor kariyeri yarı finalde sona ermişti.

Benzer bir tablo, finali 2 Ağustos'ta oynanacak olan Copa America Femenina'da da yaşanıyor. Uruguaylı takımdan grev tehditleri geldi, ancak oyuncular ancak turnuvanın başlamasından kısa bir süre önce federasyonlarıyla antrenman koşullarının iyileştirilmesi konusunda anlaşarak boykottan kurtuldular. Copa'da da, ev sahibi ülke Ekvador veya komşu Kolombiya ile oynanan maçlarda stadyumlar yalnızca yarı yarıya dolu, ancak bugüne kadar bir kez bile doluluk oranına ulaşılmadı.

Güney Amerika turnuvasının galibine verilen 1,5 milyon dolarlık ödül parası muhtemelen daha büyük bir teşvik olacaktır. WAFCON'un ödül parası da oldukça saygın: Turnuva şampiyonu 1 milyon dolar alırken, Afrika turnuvasının toplam bütçesi %45 artarak 3,75 milyon dolara çıkarıldı. Bu önemli bir artış, ancak Kadınlar Avrupa Şampiyonası ve 40 milyon doları aşan ödül havuzuyla karşılaştırıldığında yine de önemsiz.

Bu nedenle, oyuncuların ve antrenörlerin şu anda Avrupa'ya hem kıskançlık hem de inanmazlıkla bakmaları anlaşılabilir bir durum. Brezilya kaptanı Kerolin, Bolivya maçındaki saha skandalından sonra, "Bugün Avrupa Şampiyonası'nı izledim. Organizasyon, seyirci ve yatırım farklılıkları gerçeküstü," dedi. Gana'yı WAFCON'da yarı finale taşıyan İsveçli teknik direktör Kim Björkegren ise, "ülkede çok fazla yetenek var. İsveç organizasyonunun sadece yüzde beşini getirebilseydik, dünya çapında iyi oynayabilecek bir takımımız olurdu," diye vurguladı.

WAFCON ve Copa America Femenina, futbol becerilerinde hiçbir eksiklik olmadığını kanıtladı; sadece Barbra Banda (Zambiya), Linda Caicedo (Kolombiya) veya turnuva için özel olarak geri getirilen Brezilyalı efsane Marta gibi yıldızların performanslarıyla değil. Ve en azından Güney Amerika futbol federasyonu CONMEBOL, The Athletic'e göre takımlara gönderilen bir notta, artık tüm katılımcı takımların sahada ısınmasına izin veriyor gibi görünüyor.

Bunun için kamuoyundan gelen şikayetlerin olması, dernek için büyük bir utanç kaynağı olmaya devam ediyor. Tüm kalitesine rağmen, kadın futbolu artık gerçekten daha iyisini hak ediyor.